Grzybica gardła i przełyku jest wywołana przez drożdżaki Candida albicans, które znajdują się w wielu miejscach w ustroju człowieka, także we florze błon śluzowych jamy ustnej. Dolegliwość ta dotyka szczególnie organizm o zaburzonym układzie immunologicznym, a również po stosowaniu antybiotyków. Nie wolno lekceważyć nieprzyjemnych objawów takich jak gorączka bądź biały nalot na języku, ścianie gardła oraz migdałkach, ponieważ mogą prowadzić do poważnych konsekwencji. Jak wyleczyć tę jednostkę chorobową? Czy jest zaraźliwa?

Grzybica gardła — czy jest zaraźliwa?

Kandydoza gardła nie jest zaraźliwa, atakuje osoby o osłabionej odporności. Jej rozwój wiąże się z kolonizacją drożdżaków z rodzaju Candida. Czynnikami, które zwiększają ryzyko zachorowania na grzybicę jamy ustnej, są:

• powszechne stosowanie antybiotyków,
• intensywne leczenie nowotworów (np. cytostatyki, radioterapia),
• stosowanie leków immunosupresyjnych (wykazują wpływ na zakłócenie funkcjonowania układu odpornościowego oraz zaburzają skład mikroflory całej jamy ustnej).
• podeszły wiek,
• cukrzyca,
• niedoczynność tarczycy,
• niedobory żelaza i witamin¹.

Grzybic gardła — objawy

Grzybica gardła najczęściej spowodowana jest drożdżakami z rodzaju Candida albicans występującymi fizjologicznie w organizmie człowieka. Ich obecność nie charakteryzuje się żadnymi symptomami, chyba że dojdzie do obniżenia odporności bądź zaburzenia równowagi w ustroju⁶. Zapalenie grzybicze gardła i jamy ustnej może przybrać dwie postaci:

• rumieniową — objawia się czerwonymi plamami na błonie śluzowej jamy ustnej,
• z białymi pleśniawkami — na języku, podniebieniu widoczny jest biały nalot, który łatwo odchodzi pod naciskiem, często towarzyszą im pieczenie oraz ból jamy ustnej i pęknięcia w kącikach ust (tzw. zajady)⁷.

Grzybica gardła po antybiotyku

Antybiotyki należą do grupy bardzo skutecznych leków w walce z infekcjami bakteryjnymi. Wdraża się je jak najszybciej, najlepiej od razu po zdiagnozowaniu zakażenia bakteryjnego, aby nie doprowadzić do poważnych powikłań. Niestety stosowanie antybiotyków, zwłaszcza tych o rozległym zakresie działania, często prowadzi do zaburzenia równowagi w mikroflorze jamy ustnej. Dochodzi do konkurencji m.in. o substraty odżywcze między drożdżakami a bakteriami naturalnie występującymi w jamie ustnej. Takie środowisko sprzyja rozwojowi grzybicy gardła².

Grzybica gardła — leczenie

Leczenie grzybicy gardła opiera się przede wszystkim na stosowaniu leków przeciwgrzybiczych o działaniu miejscowym w różnej postaci:

• tabletek do ssania (amfoterycyna B, ketokonazol),
• maści lub żelów (mikonazol, nystatyna),
• zawiesin do inhalacji, pędzlowania i płukania (amfoterycyna B, nystatyna, ketokonazol),
• gum do żucia (mikonazol).

Preparaty te muszą być stosowane kilka razy dziennie (po posiłkach oraz przed spaniem) przez okres 3–4 tygodni¹_, aby w pełni wyleczyć grzybicę gardła. Leki bez recepty, które warto wziąć pod uwagę, to także środki z chlorochinaldolem, takie jak Chlorchinaldin na gardło⁴ hamujący rozwój infekcji i stanu zapalnego jamy ustnej.

Grzybica gardła — leczenie domowe

Przed rozpoczęciem leczenia farmakologicznego należy wyeliminować faktory sprzyjające zakażeniu. Powinno się zmienić pewne elementy dotyczące negatywnych nawyków żywieniowych, nieprawidłowej higieny jamy ustnej oraz nadmiernego zażywanie leków¹. Przede wszystkim warto używać nici dentystycznej, a także zadbać o odpowiednie dopasowanie protez. Ponadto dieta musi być uboga w węglowodany proste, a bogata w witaminy z grupy B. Zalecane jest również spożywanie produktów zawierających probiotyki, np. jogurtów, kefirów i mleka. Oprócz tego można korzystać z płukanek do jamy ustnej z dodatkiem chlorheksydyny⁵.

Bibliografia:

1. Paczkowska I., Wójtowicz A., Anna Malm, Wybrane aspekty farmakoterapii kandydoz, Ter Leki 66 (2010): 539-543.
2. Farah C. S., Lynch N., McCullough M. J., Oral fungal infections: an update for the general practitioner. Aust Dent J. 2010;55 Suppl 1:48-54.
3. Patil S., Rao R. S., Majumdar B., Anil S., Clinical Appearance of Oral Candida Infection and Therapeutic Strategies. Front Microbiol. 2015;6:1391.
4. Charakterystyka Produktu Leczniczego Chlorchinaldin VP [dostęp: 03.02.2022]
5. Petkowicz B., Skiba-Tatarska M., Wysokińska-Miszczuk J., Kandydoza jamy ustnej. Gerontologia Polska. 2006; 14 (4): 160-164.
6. Baumgardner D. J., Oral Fungal Microbiota: To Thrush and Beyond. J Patient Cent Res Rev. 2019;6(4):252-261.
7. Millsop J. W., Fazel N., Oral candidiasis. Clin Dermatol. 2016;34(4):487-494.
8. https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/rpl/search/public